تأثیر کم‏آبیاری بر عملکرد و کارایی مصرف آب چند محصول عمده در جیرفت

به­منظور بررسی عملکرد و کارایی مصرف آب در گندم (چمران2)، کلزا (هایولا50)، سیب‌زمینی (سانته) و ذرت (704) تحت سطوح مختلف آبیاری، پژوهشی طی دو سال زراعی 96 و 97 به­صورت آزمایش­های بلوک کامل تصادفی در چهار تکرار در مرکز تحقیقات و کشاورزی جیرفت انجام شد. میزان آبیاری در سه سطح 50، 75، 100 درصد نیاز آبی گیاهان بود. صفات عملکرد، وزن بیوماس، شاخص برداشت و کارایی مصرف آب برای گیاهان مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که اثر سطوح آبیاری در هر دو سال زراعی بر عملکرد دانه، وزن بیوماس و کارایی مصرف آب گیاهان مختلف در سطح 1 درصد و شاخص برداشت در سطح 5 درصد معنی­دار است. با افزایش آب آبیاری، صفات عملکرد و وزن بیوماس در همه گیاهان به­طور معنی‏داری افزایش یافت. تحت دو سطح آبیاری 100 و 50 درصد نیاز آبی گیاه، به­ترتیب سیب‏زمینی و کلزا، بیش­ترین (65/0 تا 74/0) و کم­ترین (2/0 تا 25/0) شاخص برداشت را داشتند. از طرف دیگر، گیاهان سیب‏زمینی و کلزا به­ترتیب بیش­ترین (68/10 تا 76/22 کیلوگرم بر متر مکعب) و کم­ترین (29/1 تا 84/1 کیلوگرم بر متر مکعب) کارایی مصرف آب را داشتند. با توجه به نتایج این پژوهش، می‏توان آبیاری گیاهان با 75 درصد نیاز آبی را با توجه به کاهش کمتر عملکرد و کارایی بیشتر مصرف آب در منطقه جیرفت توصیه کرد. به‌طور کلی، بر اساس نتایج این پژوهش، بیش­ترین کارایی مصرف آب به­ترتیب در گیاهان سیب‌زمینی، گندم، ذرت و کلزا مشاهده شد. اما در شرایط آب و هوایی جیرفت، الگوی کشت متناوب سیب‌زمینی با ذرت با توجه به کارایی مصرف آب بیشتر، توصیه می­شود.